تنوع مورفولوژیکی میوۀ خرمندی (Diospyros lotus) بین و درون برخی از جمعیت‌های آن در شمال ایران

به‌منظور بررسی تنوع بین و درون برخی از جمعیت‌های گونۀ خرمندی براساس صفات مورفولوژیک میوه، پنج جمعیت در طول دو ترانسکت ارتفاعی (جمعیت‌های A، B و C به‌ترتیب با ارتفاع 300، 500 و 700 متر از سطح دریا در جنگل‌های بخش بندپی‌شرقی شهرستان بابل و جمعیت‌های D وE  به ترتیب با ارتفاع 300 و 500 متر در شصت‌کلاته شهرستان گرگان) انتخاب شد. از هر رویشگاه، 10 ژنوتیپ به‌صورت تصادفی انتخاب و از هر یک، تعدادی میوه در اواسط مهر جمع‌آوری شد. پس از درهم آمیختن میوه‌‌ها، به‌طور تصادفی، پنج میوه در سه‌ تکرار، جدا و در مجموع پنج صفت اندازه‌گیری شد. نتایج تجریه‌و‌تحلیل واریانس نشان‌ داد که تفاوت بین جمعیت‌ها از نظر کلیۀ صفات مورد بررسی، در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. مقایسه میانگین بین جمعیت‌ها نیز نشان داد که جمعیت A دارای بیشترین مقدار میانگین صفات بود. همچنین نتایج تجریه و تحلیل واریانس درون جمعیت‌ها نیز نشان داد که، به غیر از جمعیت A، در سایر جمعیت‌ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی، بین ژنوتیپ‌ها اختلاف معنی‌دار وجود دارد. بر اساس نتایج این تحقیق، این گونه از تنوع مورفولوژیکی زیادی از نظر صفات میوه در بین و درون جمعیت‌های مورد مطالعه برخوردار است و بهترین ژنوتیپ‌ها به‌منظور جمع‌آوری میوه، ژنوتیپ‌های 5 و 6 از جمعیت A، ژنوتیپ‎های 2 و 6 از جمعیت B، ژنوتیپ‌های 3، 4 و 5 از جمعیت C، ژنوتیپ‌های 4 و 5 از جمعیت D و ژنوتیپ‌های 5 و 4 از جمعیت E، شناخته شدند.